In 2020 won het project ‘Stimulerend Toezicht’ van de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) dé innovatieprijs Handhaving en Toezicht. Axel Roeten, projectcoördinator Energie bij OFGV, vertelt hoe het hen sinds de winst is vergaan.
Wat gebeurde er nadat jullie hadden gewonnen?
We hebben er ontzéttend veel aan gehad! En we hebben er nog steeds profijt van. Wij zijn als Omgevingsdienst een uitvoeringsorganisatie en worden door onze partners nog vaak gezien als puur een uitvoerder. De innovatieve systematiek van ‘Stimulerend Toezicht’ die we hadden ontwikkeld werd daarom eerst niet helemaal serieus genomen. Maar de prijs veranderde dat!
Het helpt ook bij het binnenhalen van opdrachten bij onze partners. Gemeenten vonden het aanvankelijk bijvoorbeeld moeilijk om ons opdrachten te geven voor het toezicht op energiebesparing. Dat veranderde door ‘Stimulerend toezicht’ en het winnen van de prijs. Want de systematiek van ‘Stimulerend Toezicht’ is heel opbouwend richting bedrijven, in tegenstelling tot keihard sanctioneren. Gemeenten willen dat laatste liever niet richting hun bedrijfsleven.
Bestuurders kunnen die bedrijven nu een gratis systeem van toezicht aanbieden dat hen helpt om zicht te krijgen op wat er eigenlijk precies van ze geëist wordt als het gaat om energiebesparing, welke maatregelen daarvoor beschikbaar zijn, wat die kosten én wat die opleveren in besparing in energie en geld. Een heel dienstverlenende manier van toezicht dus, waarmee je bouwt aan de relatie. We zetten het winnen van de innovatieprijs dan ook in als marketinginstrument. Op onze site www.stimulerendtoezicht.net staat de prijs niet voor niets prominent vermeld.
Hoe gaat het nu met jullie project?
Inmiddels doen bijna 256 bedrijven mee. Dat is bijna tachtig procent van het totaal. Deelnemers hebben real time inzicht in de besparingen die het hen oplevert. En ze hoeven zich ook niet meer overvallen te voelen door commerciële partijen die hen allerlei oplossingen aanbieden, maar waarvan ze eerst niet goed konden inschatten of die voorstellen wel hout snijden. De echt grote bedrijven zijn nog wel erg terughoudend, omdat die vaak zelf al energiebesparende trajecten hebben lopen. Maar ja, die duren vaak te lang om tijdig aan de wet- en regelgeving te kunnen voldoen. Op die trajecten passen we namelijk klassiek toezicht toe en dat heeft tot gevolg dat ze maar één jaar de tijd hebben om aan de wetgeving te volden. Bij ‘Stimulerend Toezicht’ is dat drie jaar. Waarbij wel gezegd moet worden dat als bedrijven na die drie jaar nog niet hebben bewogen, we natuurlijk alsnog het klassieke toezicht van handhaven als stok achter de deur kunnen inzetten.
Is er inmiddels ook interesse bij andere Omgevingsdiensten?
Zeker. We zijn nu in gesprek met de Omgevingsdiensten IJmond, Utrecht en Noord-Holland Noord. Invoering van ‘Stimulerend Toezicht’ is wel een kwestie van een lange adem. Wij zijn er zelf ook drie tot vier jaar mee bezig geweest. Het is toch iets heel nieuws en het kost gewoon tijd om alle belanghebbenden daarin mee te krijgen.
Heeft jullie project nog last gehad van corona?
Het liefst ben je drie tot vier uur fysiek bij een bedrijf voor de intake om ervoor te zorgen dat zo’n bedrijf succesvol aan de slag kan met onze systematiek. Dat bleek voor verschillende bedrijven niet haalbaar in coronatijd. Behoorlijk wat controles zijn daardoor verzet, waardoor we achterstanden hebben. Gelukkig hebben we inmiddels ook een methode om de hele intake vanuit huis of kantoor te doen. Iemand van het bedrijf loopt dan met een tablet door het bedrijfspand, terwijl wij op afstand de intake-app invullen. In die app zit heel veel data en aan de hand van informatie over het bedrijf zetten wij filters aan of uit waarna je alleen nog die vragen overhoudt die relevant zijn voor dat specifieke bedrijf. De app selecteert vervolgens op basis van de gegeven antwoorden de bijpassende energiebesparende maatregelen uit een totaal van 850 mogelijkheden.
Wil je nog iets kwijt?
Sommige partners – gemeenten, provincies, andere samenwerkingspartijen – zien Omgevingsdiensten vooral als handhavers. Maar hard handhaven komt eigenlijk pas als laatste middel aan de orde. Het winnen van de innovatieprijs heeft ons geholpen om onze partners te laten zien dat we ook andere vormen van toezicht inzetten die effectiever zijn dan handhaven. De samenleving is naar mijn stellige overtuiging het meest gebaat bij samenwerking met de ondernemers om te voldoen aan de besparingsplicht. Wil jij jouw project ook onder de aandacht brengen? Doe dan vooral mee aan de Verkiezingen Handhaving en Toezicht. Het levert je veel op.