Het project ‘Stimulerend Toezicht’ van Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek is op dinsdag 3 november uitgeroepen tot winnaar van dé innovatieprijs Handhaving en Toezicht 2020. Het project ‘WKO Experttool’ van Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied ging er met de publieksprijs vandoor. Juryvoorzitter en inspecteur-generaal bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Marc Kuipers, reikte de prijzen tijdens het Toezichtfestival digitaal uit.
Bedrijven helpen energie te besparen
Bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ gas per jaar gebruiken, zijn sinds 2019 verplicht hun energieverbruik te rapporteren en energiebesparende maatregelen te treffen. De omgevingsdiensten houden hier toezicht op. Met de methode ‘Stimulerend Toezicht’ heeft Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) een manier gevonden om ondernemers te helpen energie te besparen. Ondernemers krijgen aan de hand van gesprekken en een tool inzicht in hun verbruik en besparingsmaatregelen. De toezichthouder en ondernemer maken afspraken over de maatregelen die in de komende drie jaar uitgevoerd dienen te worden. Gedurende deze tijd blijft de traditionele handhaving op energie achterwege. Volgens de eerste ervaringen besparen bedrijven met ‘Stimulerend Toezicht’ binnen drie jaar gemiddeld 27% energie.
Concreet naar de actiestand
De leden van de vakjury zijn unaniem enthousiast over dit project: “In plaats van een aanpak waarbij bestraffen centraal staat, kiest OFGV voor een stimulerende manier van toezicht die bijdraagt aan een structurele gedragsverandering richting zuiniger en efficiënter energiegebruik. Bij dit immense naleefprobleem (minder dan 1%) heeft de Omgevingsdienst niet klakkeloos gekozen voor repressief optreden, maar aan de basis gekeken waarom bedrijven niet in de actiestand kwamen. Deze toezichthouder staat door dit project niet tegenover het bedrijf, maar ernaast. Daarbij is het OFGV gelukt met een systeembenadering een win-winsituatie te creëren: de toezichthouder krijgt betere naleefcijfers en het bedrijf bespaart op energieverbruik. OFGV is erin geslaagd een immens probleem heel concreet te maken zonder het maatschappelijk beoogde effect uit het oog te verliezen.”
Massaal gestemd op publieksprijs
Dit jaar ontving de organisatie van de Verkiezingen Handhaving en Toezicht maar liefst 31 aanmeldingen voor de innovatieprijs. De vakjury nomineerde naast het project ‘Stimulerend Toezicht’ nog vier projecten voor de prijs:
- ‘BrandWijzer’ van Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost
- ‘Ethisch inzetten van AI in de Binnenvaart’ van Inspectie Leefomgeving en Transport
- ‘WKO Experttool’ van Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied
- ‘De aanpak van asbest’ van Omgevingsdienst Regio Arnhem, DCMR Milieudienst Rijnmond, Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek en het Team Ketentoezicht van de Gelderse Omgevingsdiensten
Naast de vakjury kon het publiek de afgelopen maand ook een stem uitbrengen. Dat werd massaal gedaan. Er werd maar liefst 1370 keer gestemd. Met een ruime meerderheid wees het publiek het project ‘WKO Experttool’ van Omgevingsdienst Noordzeekanaal als winnaar aan.
De Verkiezingen Handhaving en Toezicht
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid, de Inspectieraad en beroepsvereniging VIDE organiseren de verkiezingen om innovatie in het toezichts- en handhavingsvak te stimuleren. De verkiezingen staan open voor alle domeinen waar handhaving en toezicht een rol spelen. Zowel openbare ruimte, milieu en welzijn, onderwijs en energie, als telefonie, openbaar vervoer, werk en bijstand, banken, arbeidsomstandigheden, voeding en de gezondheidszorg. De onafhankelijke vakjury bestaat uit professionals op het gebied van handhaving of toezicht. Het winnende project krijgt mooie prijzen, zoals een podium tijdens een van de VIDE-bijeenkomsten en gratis deelname aan een van de trainingen van de CCV-academie of de Academie voor Toezicht.